ERZURUM VE SİVAS KONGRELERİ

Erzurum Kongresi(23 Temmuz 1919):
- Mondros Ateşkes anlaşmasına göre, Doğu Anadolu'daki Sivas, Erzurum, Van, Bitlis, Diyarbakır, Harput illerinde bir karşılık çıkarsa buraları işgal edebileceklerdi. Amaç: Doğu Anadolu'da Ermenilere yurt sağlamaktı.
- Doğu Anadolu halkı, işgallere karşı koyabilmek için Doğu Anadolu Müdafaii Hukuk Cemiyetini kurdu. Cemiyetin, gerçekleştirdiği en önemli iş bütün doğru illerinin temsilcilerinin katılmasıyla, bir kongrenin toplanmasını kararlaştırmış olmasıdır.

MADDELERİ:
1.) Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür.
2.) Her türlü yabancı işgal ve müdahelesine karşı ve müdahalesine karşı ve Osmanlı Devletinin dağılması halinde,millet birlikte savunma yapacak ve direnecektir.
3.) İstanbul Hükümeti,vatanın bağımsızlığını sağlayamaz ve koruyamazsa,geçici bir hükümet kurulacaktır.
4.) Milletin idaresini egemen kılmak esastır.
5.) Hrıstiyan azınlıklara,siyasi ve sosyal egemenlik ya dadengemizi bozucuayrıcalıklar verilemez.
6.) Manda ve himaye kabul olunamaz.
7.) Mebuslar Meclisinin hemen toplanmasını vehükümet işlerinin,meclisin denetimine konulmasını sağlamak için çalışılacaktır.

ÖNEMİ:

- Amacı, toplanış şekli bakımından bölgesel, aldığı kararlar bütün yurdu ilgilendirdiği için milli bir kongredir.
- Milli bir hükümet kurmak ve milli egemenliği gerçekleştirmek fikri ilk defa açıkça ortaya konmuştur.Temsil heyetibu amaçla oluşturulmuştur.
- Yeni bir devlet kurma fikri ilk defa ortaya atılmıştır.
- Manda ve himaye kabul edilmeyeceği açıkça igfade edilmiştir.


Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919):
- Amasya Genelgesiyle, Sivas'ta bir kongrenin toplanması istenmişti.
- İstanbul Hükümeti bu kongrenin toplanmasını engellemeye çalıştı. M.Kemal'in tutuklanması emrini verdi. Hilafet devletleri de aynı çabayı sarfetti. Fakat engelleyemediler. Kongre toplandı. Başkanlığına da M.Kemal seçildi.
- Vatanın bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığının nasıl sağlanacağı konusu ele alındı. Bu konuda Erzurum Kongresindeki kararlar aynen kabul edildi.
- Vatanın parçalanmasını önlemek için kurulan bütün milli cemiyetler "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetié adı altında birleştirildi.
- Bu cemiyet adına söz söylemeye ve iş görmeye yetkili Temsil Heyeti seçildi. Başkanlığına da M.Kemal getirildi.
- Kongrenin en tartışılan konusu Manda, yani güçlü bir devletin himayesine girme isteği idi. Kesinlikle reddedildi.

ÖNEMİ:
- Amacı, toplanış sekli ve aldığı kararlar bakımında milli bir kongredir.
- Vatanın bütünlüğünü korumak ve bütünlüğünü sağlamak amacı taşır.
- Milli cemiyetlerin birleştirilmesi kuvvetlerin bir merkezden ve aynı amaçla tönetilmesi sağlanmıştır.
- Erzurum kongresinde alınan kararlar pekiştirildi.